ناسا، ماموریت مریخ نورد روح را به اتمام رساند و ادامه عملیات و ماموریتها را به دوقلوی افسانه آن یعنی، فرصت، محول نمود.
این کار، اتمام یکی از موفق ترین و مهمترین ماموریتهای فضایی را رقم زد.
آخرین ارتباط با روح در 22 مارس 2010 قبل از فرارسیدن زمستان مریخ صورت گرفت و پس از آن به علت وجود زمستان در سیاره جنگجو ( بقول ایرانیان باستان "بخون") باتری های این مریخ نورد رو به اتمام رفت. این مریخ نورد برای بیش از 6 سال (پس از فرود در ژانویه 2004) فعالیت نمود و این در حالی است که ماموریت این روبوت فضایی تنها برای 3 ماه تعریف شده بود. این ماندگاری و اثر بخشی حاصل یکی از دقیق ترین طراحی های فضایی ناسا زیر نظر دکتر فیروز نادری مدیر ایرانی ماموریتهای مریخ ناسا بود. در چند ماه اخیر ناسا، بارها و بارها برای بیدار کردن مجدد روح تلاش کرد، این تلاش ها در پی به نتیجه نرسیدن ارتباط قطع شد و متخصصان به فکر راه حلهایی برای بازیابی این مریخ نورد افتادند تا اینکه سرانجام ناسا در 25 می 2011 ماموریت این مریخ نورد دوست داشتنی را خاتمه داد.
روح بیش از 4.8 مایل (7.73 کیلومتر) را پیمود. این مسافت 12 برابر مسافتی است که در ماموریتش پیش بینی شده بود. روح اولین روبوت فضایی بود که تپه ای خارج از سیاره کوچکمان را فتح نمود.
به علت عبور از نواحی ناهموار در سال 2006، چرخ جلویی سمت راست روح به کلی از کار افتاد به نحوی که روح آنرا به خاک میکشید و حرکت میکرد .البته پس از بروز این مشکل نیز روح حدود نیم مایل(حدود 1 کیلومتر) را پیمیود.
در طول مدت فعالیت روح در مریخ، بیش از 24000 عکس از این فضاپیما ارسال شد و 15 صخره توسط این روبوت مورد بررسی قرار گرفت.
جان کالاس، مدیر لابراتوار JPL در پاسادنای کالیفرنیا می گوید: " مهم نیست که روح چه مدت بر سطح مریخ فعالیت کرده یا چه مسافتی را پیمیوده است بلکه مقدار اکتشافات علمی صورت گرفته توسط آن است که اهمیت بسیاری دارد."
اتفاق جالبی که در مورد روح رقم خورد و منجر به مهمترین کشف تاریخ روبوت های فضایی شد، هنگامی به وقوع پیوست که چرخ معیوب روح، در حال حرکت به عقب، زمین را شخم زده بود و خاک درخشان سفیدی را نمایان کرده بود، با رویت این تصویر توسط دوربین روح، این خاک توسط آزمایشگاه اشعه x روبوت مورد کاوش قرار گرفت و مشخص شد جنس آن از سیلیکا است. این کشف بزرگ یعنی یافتن سیلیکا بر روی سیاره سرخ اثر مهمی از وجود حیات میکروبی بر روی این سیاره می باشد.
بهرحال گرچه بعد از اتمام ماموریت ققنوس، روح نیز از لیست مریخ نوردان فعال ناسا حذف شد، اما تا 2سال اینده مریخ نورد جالب و شگفت انگیز ناسا، یعنی کنجکاو به مطالعه مریخ خواهد پرداخت.
گرداروی و ترجمه: رضا طامهری
منبع: sciencedaily.com